Reyjkavik Havn
Foredrag, Holdt I Dansk Ingeniørforenings Sektion For Vej-, Vand- Og Jærnbanebygning Den 5. April 1918

AlstaÖar i heiminum, par sem eru sæmilega tiöar sam- i göngur viö umheiminn, hefir veriö variö stor-fé til pess aö i afla sér gdörar hafnar; og sé litiö til annara hinna meiri kauptiina å fslandi, på er höfuöstaöurinn Reykjavik lika oln- bogabarn i pessari grein, pvi aö å flestum meiri hattar fjörö- unum er pö til bryggja, er jafnvel stör hafskip geta lagst viö. Annar og mjög "erulegur galli er paö, aö ekki er til a öllu Islandi skipakvi, par sem gera megi viö gufuskip eöa hreinsa pau aö neöan ; fyrir paö veröur landiö, af allmiklu fé, og vatrygging å skipum til Reykjavikur og Islands mundi våfalaust veröa odyrri, ef slik skipakvi væri til. Enn er paö einn verulegur annmarki å höfninni, eins og hun er nu, aö par er sama sem ökleift aö koma å land svo storum hlut eöa pungum, aö ofviöasé fyrir uppskipunar båtana. . . , Sé pvi spurt um paö, hvernig bæta eigi ur pessum brestum, på liggur paö beinast viö, eins og lika hefir veriö hugsaö um, aö gera sér höfn par, sem skipalegan er nu, meö pvi aö hlaöa par skjölvirki. En paö mundi veröa mjög dyrt; kostnaöurinn nemur aö sögn svo miljonum skiftir, og mun sjålfsagt erfitt aö komast yfir svo mikiö fé, eins og nu stendur. En pess gerist ekki pörf. Nåtturan hefir hlynt betur aö Reykjavik en svo. Nærri bænum er staönr, er hefir til aö bera oil skilyröi fyrir, aö par megi gera goöa og odyra höfn. pad er Skerjafjördur. Par er i fjaröarmynninu mikiö af skerjum, og séu par sett upp nokkur sæmerki og geröir par nokkrir leiöarvitar, på baga pau ekki innsiglinguna aö neinum mun, og par eru meir aö segja svo mörg sund milli pessara skerja, aö jafnvel seglskip eiga hægt meö aö komast par inn og ut meö hvaöa vindstööu sem er. .......... Hins vegar gera pessi sker paö, aö inni a firömum, fyr- ir innan pverstefnuna milli Skildinganess og Seilu, veröur pollur, par sem aldrei getur oröiö okyr sjor, svo neinu nemi, og er skipum par alveg eins ohætt eins og å Pollinum å Isa- firöi. En meöfram firöinum aö noröan, frå pvi skam t fyrir innan Skildinganes og suöur i Fossvog, er meira en nog land- rymi til pess, aö koma par upp bæ0i hafskipaklöpp og skipa- kvi. Og po aö ekki pætti råö aö kosta til sliks of miklu fé fyrst i staö, må gera par ån mikils kostnaöar bryggjur, er gufuskip gætu lagst viö. Auövitaö purfa pessar bryggjur aö vera nokkuö langar, 3—400 ålnir, af pvi aö par er svo flat- lent og utfiri mikiö. En paö er ekki smårffiöishagnaöur aö pvi, aö hafskip geta lagst par aö, hvernig sem å stendur, og fylgir pvi meöal annars så mikli kostur, aö ekki parf aö luka viö° alt i einu aö hlaöa hafskipaklöppina og gera skipakvina, heldur må vinna aö pvi småmsaman. 1 moti pessu er i raun réttri ekki hægt aö koma meö nema tvær mdtbårur: ad petta er svo langt frå Reykjavik, og ad Skerjafjöröur er ekki islaus åriö ura kring. En séu pessar motbårur athugaöar nakvæmara, munu pær aö minni hyggju ekki reynast mikilsveröar. Um fjarlægbina er paö aö segja, aö hun er kring um 4000 ålnir, taliö frå dömkirkjuuni ; en paö er viölika vega lengd eins og frå Kongens Nytorv i Kaupmannahöfn ut aö Nordre Bassin i Frihöfninni, eöa frå skipakviunum i Leith til neöstu hiisanna i Edindorg. Sé nii lögö jårnbraut eöa sporbraut milli bryggjunnar og bæjarins, og svo aftur spangabrautir paöan aö geymslu- husnm kaupmanna, veröur så flutningur sjålfsagt ödyraii held ur en båtaflutningur å skipalegunni hérna, eins og him er nu, auk pess sera ferming og afferming veröur fljotlegri og getur haldiö afram hvernig sem veöur er. Til pess aö koma vörunum undir eins inn, veröur aö reisa skur viö bryggjuna eöa på nokkur sameiginleg geymslu- hus, og parf på ekki annaö en aö sækja vörurnar pangaö smått og smått jafnoöum og å parf aö halda eöa pegar bezt stendur å. . Kaupmenn kynnu raunar aö segja: »Nei, viö höfum geymsluhus okkar og bryggjur viö gömlu höfnina, og par viljum viö lika hafa vörurnar okkar fluttar å land.« En peir, sem paö segja, eiga lika aö hugsa um paö, hver , hlunnindi paö eru fyrir skipin, aö geta fermt og affermt fljott og vel; og færu peir aö reikna paö hvaö i möti ööru, på er eg sann- færbur um, aö Skerjafjöröur mun bera hærri hlut, sé båöum stööum gert jafnt undir höföi aö ööru leyti. Og po aö reikn- ingslegur ågööi kunni aö veröa litill, på må ekki gleyma öll- um öörurn hlunnindum, sem pessu fylgdu, sem sé örugg höfn og samsvarandi kröfum timans, par sem hafskip geta legiö i næ0i, hvernig sem å stendur, aö ferming og afferming getur haldiö åfram tafarlaust, og loks, aö farpegar meö döt sitt purfa ekki aö gera sér aö gööu slæma og miöur hreina båta og aö mega buast viö aö vökna a leiöinni af skipi eöa å. Hina mötbåruna, aö Skerjafjöröur er ekki æti'0 islaus, er enn minna i variö. Paö ber hvergi nærri viö å hverjum vetri, aö fjöröinn leggi, auk pess sem paö er aldrei nema stuttan tima. Hvaö mætti på segja um hinar miklu utflutn- ingsbafnir i Eystrasalti, sem oft eru isteptar 4—5 månuöi å åri? bar stendur Reykjavik og paö betur aö vigi, aö på skamma stund, er Skerjafjöröur kynni aö vera lagöur, må nota gömlu höfnina. Paö sem gera parf til aö koma pvi åleiöis, sem her hefir veriö stungiö upp å, er på petta : a) ad setja upp sjömerki viö innsiglinguna å Skerjafjörö og gera par leiöarvita ; b) ad gera störa gufuskipabryggju nokkuö fyrir innan Skildinganes, er siöan mætti småmsaman gera upp dr haf- skipaklöpp og par meö um leiö skipakvi; c) ad utvega lyftivélar å bryggjuna og reisa geymslu- hus å landi ; . d) ad leggja spangabraut frå bryggjunm inn til bæj- arins, hvort sem paö yröi låtiö vera rafmagnsbraut, venjuleg jårnbraut eöa sporbraut fyrir hesta. Loksins væri nauösynlegt aö skipa hafnarvörö, er heföi åbyrgö å og eftirlit meö notkun bryggjunnar og pvi, hvar skip væru låtin leggjast å höfninni, til pess aö ekki fari syo sem hér gerist nu å skipalegunni i Reykjavik og flestum is- lenzkum höfnum, aö skip leggjast hvar sem peim lizt sjålf- um, og aö båtar og onotaöar fleytur fylla rumiö viö bryggj- komin fylling timans til aö gerist; og leyfi mér pvi aö veröi ihuguö, rædd og rann- ekki haft tima né tækifæri til urnar, svo tæpt sem paö er. Eg lit svo å, sem nu sé komin fylling timans til aö verja nokkuru fé i pvi skyni aö utvega Reykjavik almenni- lega höfn, eftir pvi, sem nu • "" ,o”fi afi mælast til, aö råöagerö pessi sökuö betur. Sjålfur hefi eg , aö rannsaka nåkvæmlegar fjårhagshliö målsins, og hefi ekki heldur nægilegan mannvirkjafroöleik til pess aö bua til fyrir- sögn og åætlun um, hvernig gera eigi bryggjuna eöa haf- skipaklöppina. En sem sjémaöur hefi eg på skoöun, aö slik höfn, sem hér er stungiö upp å, muni geta oröiö aö ometan- legu gagni; og veröi petta einhvern tima framkvæmt, pa sann- ast paö, aö paö veröur til mikilla hagsmnna fyrir Island og Reykjavik. (Prentaö eftir Isafold 4. oktober 1902). Iskfoldarprentsmiftj»